นักวิจัย TDRI ชี้ จุดอ่อนของนโยบายเศรษฐฏิจพรรคก้าวไกล เอียงสังคมนิยม-รัฐสวัสดิการ แต่ไม่เป็นธรรม แม้มีด้านที่ดี แต่ยังขาดการวางแผนระยะยาว

จากการให้สัมภาษณ์ของนางสาวศิริกัญญา ตันสกุล รองหัวหน้าพรรค และหัวหน้าทีมเศรษฐกิจพรรคก้าวไกล ผ่านเว็บไซต์ลงทุนแมนและบิลเลียนมันนี่ เมื่อวันที่ 27 พ.ค. 66 ที่ผ่านมา โดยประเด็นอยู่ที่นโยบายการเก็บภาษีของพรรคก้าวไกลนั้น

29 พ.ค. 66 ดร.นณริฏ พิศลยบุตร” นักวิชาการอาวุโส สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย หรือ TDRI ได้ให้ความเห็นต่อนโยบายของพรรคก้าวไกลว่า แนวทางนโยบายเศรษฐกิจของพรรคก้าวไกล มุ่งไปในทางรัฐสวัสดิการมากกว่าเสรีนิยม โดยตลาดทุนจะถูกมองว่าเป็นตลาดของผู้ร่ำรวยกลุ่มน้อย ตลาดของทุนผูกขาด มากกว่าตลาดทุนในฐานะทางเลือกของแหล่งออม/แหล่งทุน แบบแนวเสรีนิยม

ดร.นณริฏ ชี้ว่า มุมมองในลักษณะนี้ไม่ใช่เรื่องผิด แต่ต้องให้ความสำคัญต่อการเปลี่ยนผ่าน ที่ต้องทำอย่างรอบคอบไม่ให้เกิดผลกระทบที่รุนแรง และต้องพิจารณาด้วยว่าเส้นทางที่เดินไปเหมาะสมหรือไม่ เมื่อดูสิ่งที่ได้มากับสิ่งที่เสียไป (trade-off) การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นโดยมากจะกลับมาแก้ไขไม่ได้ หรือแก้ไขได้ยากมาก จึงต้องใช้ความระมัดระวังอย่างสูง

สำหรับ ภาษี capital gain tax ควรจะต้องพิจารณาให้ดีว่าควรจะจัดเก็บกับใคร อัตราเท่าไหร่ ผลกระทบต่อสภาพคล่องเป็นอย่างไร และควรจะมีระยะทดลองแบบ sandbox ก่อนเพื่อศึกษาผลกระทบ

ด้าน wealth tax เป็นประเด็นที่ซับซ้อน และส่งผลกระทบต่อตลาดทุนมาก เพราะเป็นการจัดเก็บกับ “เงิน” ที่ย้ายหนีประเทศได้ง่ายกว่า “ที่ดิน” หรือ “แรงงาน”

นอกจากนี้ wealth tax ที่เก็บบนราคาหุ้นยังต้องอ้างอิงจากราคาตลาดซึ่งไม่ใช่มูลค่าทรัพย์สินที่แท้จริง แต่เป็นราคา ในอนาคตของหุ้น ต่างจากมูลค่าธุรกิจที่ดูที่สินทรัพย์ ซึ่งอาจจะมีผลต่อการระดมทุนในตลาดหลักทรัพย์มากก็เป็นได้ ในขณะที่ ที่ดิน มักจะมีราคาที่ต่ำกว่ามูลค่าราคาซื้อขายจริง สร้างความไม่เป็นธรรมให้แก่ผู้ถือทรัพย์สินต่างประเภทกัน

“คนรวยยังมีวิธีการในการเลี่ยงภาษี Wealth tax ที่อาจจะต้องจับตาดูว่าจะทำอย่างไรได้บ้าง แต่ถ้าตีตัวเลขประมาณการภาษี ก็จะหมายถึง เงิน 12 ล้านล้านบาทที่จะพยายามหนีภาษีในรูปแบบใดรูปแบบหนี่ง เช่น การย้ายประเทศ ก็ต้องรอดูว่าจะเยอะขนาดไหน”

นอกจากนี้ ดร.นณริฏ ยังชี้ว่า ภาพย่อยสำคัญที่หายไป คือ คนไทยเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา มีจำนวนน้อยมาก เมื่อเทียบกับคนที่มีรายได้ และ การหลบเลี่ยงภาษีเงินได้นิติบุคคลของกลุ่ม SMEs ก็ยังมีอยู่มาก

ด้าน ภาพใหญ่ที่หายไปของพรรคก้าวไกล คือ ความเป็นธรรม ควรวางกรอบตามความเหมาะสมโดยดูภาพรวมทั้งระบบว่า รัฐสวัสดิการของก้าวไกลจะต้องใช้เงินเท่าไหร่ และมาจากภาษีตลาดหุ้นเท่าไหร่ ภาษี VAT เท่าไหร่ ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาและนิติบุคคลเท่าไหร่

“พรรคก้าวไกลมีตุ๊กตาบางส่วนออกมาแล้ว แต่อยากให้มองถึงระยะยาวด้วยครับ เช่น ถ้าเศรษฐกิจชะลอตัวลงจะเป็นอย่างไรหรือ เงินของผู้สูงอายุในระยะยาวจะต้องใช้ปีละ 7.2 แสนล้าน ไม่ใช่แค่ 4 แสนกว่าล้านในปัจจุบัน 

ส่วนภาษีนิติบุคคลปรับขึ้นสำหรับรายใหญ่ ก็มีมุมที่ดีในเรื่องการเก็บรายใหญ่มาช่วยลดความเหลื่อมล้ำ ต้องการให้ธุรกิจรายใหญ่เสียภาษีมากขึ้น สำหรับการลดภาษีบุคคลธรรมดาก็จะช่วยมนุษย์เงินเดือนให้ได้มีส่วนได้รับผลประโยชน์จากนโยบายรัฐสวัสดิการบ้าง ซึ่งดูแบบแยกรายตัวของสองตัวนี้มีมุมมองที่ค่อนข้างดีโอเค” ดร.นณริฏ กล่าว