ทำไมความโปร่งใสถึงมีความสำคัญกับองค์กร

ในบทสนทนาเกี่ยวกับประเด็นทางสังคมต่าง ๆ หากมีการพูดถึง “ความโปร่งใส” เราอาจจะคิดถึงความโปร่งใสของหน่วยงานภาครัฐเป็นหลัก แต่ในความเป็นจริง หน่วยงานหรือองค์กรภาคเอกชนนั้น ก็มีความจำเป็นจะต้องมีความโปร่งใสด้วย นั่นเพราะความโปร่งใสคือปัจจัยสำคัญที่สุดอย่างหนึ่งในการดำเนินธุรกิจ

แน่นอนว่าในมุมหนึ่ง ตัวบทกฏหมายนั้นมีการกำหนดในหน่วยงานภาคเอกชน มีความโปร่งใสในประเด็นต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การเก็บข้อมูลสำคัญที่มีความจำเป็นต่อทางราชการ, การรายงานบัญชีรายรับรายจ่าย, และที่สำคัญข้อมูลต่าง ๆ เพื่อประกอบการจ่ายภาษี เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม “ความโปร่งใส” นั้น ไม่ได้มีความหมายถึงมิตินี้เพียงอย่างเดียว ความโปร่งใสนั้นขยายไปถึงมิติอื่น ๆ ในการดำเนินกิจการของเอกชนและธุรกิจต่าง ๆ ด้วย เช่น การบริหารอย่างมีธรรมาภิบาล, ความยุติธรรม เท่าเทียม และไม่แบ่งแยกในองค์กร, การบริหารอย่างมีประสิทธิภาพ ปรับตัวรวดเร็ว เข้าถึงง่าย และเปิดรับความคิดเห็น, และรวมถึงภาพลักษณ์ขององค์กรนั้น ๆ ในสายตาของประชาชนและผู้บริโภค เป็นต้น

ไม่เพียงเท่านั้น ความโปร่งใสนั้นยังสามารถแบ่งออกเป็นหลายระดับ เนื่องมาจากรูปแบบที่บริหารองค์กรที่แตกต่างกัน อย่างไรก็ดี องค์กรต่าง ๆ มักจะต้องมีความเกี่ยวข้องกันระหว่าง 3 กลุ่มบุคคลคือ ผู้ถือหุ้นและนักลงทุน, ลูกค้า, และ พนักงาน ความโปร่งใสขององค์กรเอกชนนั้นก็จะต้องคำนึงถึงความต้องการและผลประโยชน์ที่แตกต่างของบุคลากรทั้งสามกลุ่มนี้ด้วย

ในประเทศไทยนั้น สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ หรือที่เรียกย่อว่า ป.ป.ช. นั้น ได้มีการจัดโครงการ “รางวัลองค์กรโปร่งใส” (NACC Integrity Awards) ขึ้นมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2553 ตามแผนยุทธศาสตร์ชาติว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต ตามหลักธรรมาภิบาล, บรรษัทภิบาล, การมีจรรยาบรรณทางการค้า และความรับผิดชอบสังคมส่วนรวม ซึ่งพิจารณาทั้งองค์กรภาครัฐและเอกชนร่วมกัน

โดยในปี 2565 ที่ผ่านมา องค์กรที่ได้รับรางวัล มี 2 องค์กรนั่นก็คือ การไฟฟ้านครหลวง และ การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค และยังมีอีกหลายองค์กรภาครัฐและเอกชนที่ได้รับรางวัลชมเชย ไม่ว่าจะเป็น กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ, ธนาคารอาคารสงเคราะห์, บริษัท ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน), บริษัท น้ำตาลมิตรผล จำกัด เป็นต้น 

หรืออย่าง บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ซึ่งเป็นบริษัทพลังงานแห่งชาติของไทย ก็เป็นหนึ่งในองค์กรที่ได้รับรางวัลของโครงการทั้งรางวัลองค์กรโปร่งใสและรางวัลชมเชยติดต่อกันมาถึง 5 ปี แสดงให้เห็นถึงความพยายามร่วมกันของทั้งภาครัฐและเอกชนในการแก้ไขปัญหาความโปร่งใส่ของทุกฝ่ายในชาติ